ที่อุดหูเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยลดเสียงรบกวนและป้องกันหูจากเสียงดังเกินไป แต่บางครั้งการใช้งานที่อุดหูอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือระคายเคืองได้ อาการเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งการรู้จักสาเหตุ ข้อสังเกต และวิธีการดูแลตัวเองเมื่อเกิดอาการ จะช่วยให้สามารถใช้งานที่อุดหูได้อย่างปลอดภัยมากขึ้น
สาเหตุที่ทำให้เกิดการแพ้ที่อุดหู
- วัสดุที่ทำจากสารที่ก่อให้เกิดการแพ้ ที่อุดหูบางชนิดทำจากวัสดุ เช่น ซิลิโคน ยาง หรือโฟม ซึ่งบางคนอาจมีอาการแพ้วัสดุเหล่านี้ได้ วัสดุบางชนิดอาจมีสารเคมีที่กระตุ้นให้เกิดการระคายเคืองเมื่อสัมผัสกับผิวหนังในช่องหู
- การสะสมของสิ่งสกปรกหรือเชื้อโรค ที่อุดหูที่ไม่สะอาด หรือใช้ซ้ำโดยไม่ทำความสะอาด อาจทำให้มีการสะสมของฝุ่นละออง เหงื่อ หรือเชื้อโรคต่าง ๆ เมื่อใช้งานต่อเนื่องอาจทำให้เกิดการระคายเคือง หรือกระตุ้นให้ผิวภายในช่องหูเกิดอาการแพ้
- ความชื้นในช่องหู เมื่อใส่ที่อุดหูในเวลานาน ความชื้นจากเหงื่อหรือไอน้ำอาจสะสมในช่องหู ทำให้ผิวหนังภายในหูอ่อนแอลงและเกิดการระคายเคืองหรืออาการแพ้ได้ง่ายขึ้น
- แรงกดหรือการเสียดสีมากเกินไป ที่อุดหูที่แน่นหรือแข็งเกินไปอาจกดหรือเสียดสีกับผิวหนังในหู ทำให้เกิดอาการระคายเคืองหรือการบาดเจ็บเล็ก ๆ ที่นำไปสู่การอักเสบได้
ข้อสังเกตเมื่อมีอาการแพ้หรือระคายเคืองจากที่อุดหู
- รู้สึกคันในช่องหู เมื่อมีอาการแพ้ มักจะรู้สึกคันภายในหูอย่างต่อเนื่อง อาการคันอาจเกิดขึ้นทันทีหลังใส่ที่อุดหู หรือหลังจากใช้งานไปสักระยะหนึ่ง
- หูแดงหรือบวม เมื่อสังเกตว่าบริเวณหูภายนอกหรือภายในดูแดง บวม หรือร้อนผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณของการระคายเคืองหรือการแพ้ที่เกิดจากที่อุดหู
- รู้สึกแสบหรือเจ็บหู หากมีอาการแสบหรือเจ็บเวลาสวมใส่หรือหลังถอดที่อุดหู แสดงว่าอาจเกิดการระคายเคืองที่ผิวหนังในช่องหู
- มีน้ำใสหรือของเหลวออกจากหู หากพบว่ามีน้ำใส ๆ หรือของเหลวไหลออกจากหู อาจเป็นสัญญาณว่าผิวหนังภายในช่องหูถูกระคายเคืองจนเกิดการอักเสบ
ควรทำอย่างไรเมื่อมีอาการแพ้หรือระคายเคืองจากที่อุดหู
1. หยุดใช้ที่อุดหูทันที
เมื่อเริ่มมีอาการระคายเคือง คัน หรือเจ็บในหู ควรหยุดใช้ที่อุดหูทันที เพราะการใช้งานต่อไปอาจทำให้อาการหนักขึ้น การหยุดใช้อุปกรณ์ที่ทำให้เกิดปัญหาเป็นวิธีที่ช่วยลดการระคายเคือง และช่วยให้ผิวหนังในหูมีโอกาสฟื้นตัวได้เร็วขึ้น การหยุดใช้ทันทีถือเป็นขั้นตอนแรกที่สำคัญมากที่สุดในการดูแลตัวเองเมื่อมีอาการผิดปกติจากการใช้ที่อุดหู
2. ทำความสะอาดหูเบา ๆ
หลังจากหยุดใช้ที่อุดหู ควรทำความสะอาดหูด้วยความระมัดระวัง เลือกใช้ผ้าสะอาดที่นุ่ม หรือผ้าก๊อซที่แห้งและปราศจากสารเคมี เช็ดบริเวณหูภายนอกเบา ๆ เพื่อกำจัดฝุ่นละอองหรือความชื้นที่อาจเป็นสาเหตุของการระคายเคือง หลีกเลี่ยงการใช้สำลีพันก้านแหย่ลึกเข้าไปในหู เพราะอาจทำให้ผิวในช่องหูเกิดบาดแผลหรือดันสิ่งสกปรกเข้าไปลึกกว่าเดิม
3. หลีกเลี่ยงการเกา หรือขยี้หูแรง ๆ
แม้ว่าจะรู้สึกคันในหู แต่ไม่ควรใช้มือหรือวัตถุใด ๆ เกา หรือขยี้หูแรง ๆ เพราะการทำเช่นนั้นอาจทำให้ผิวหนังในช่องหูถลอกหรือเกิดบาดแผลเล็ก ๆ ได้ บาดแผลเหล่านี้จะทำให้ผิวหนังอ่อนแอลง และเพิ่มความเสี่ยงต่อการระคายเคืองหรืออักเสบตามมา การหลีกเลี่ยงการสัมผัสหรือกดทับหูแรง ๆ จึงเป็นวิธีที่ช่วยให้หูฟื้นตัวได้เร็วขึ้น
4. เปลี่ยนไปใช้ที่อุดหูวัสดุที่ปลอดภัยกว่า
เมื่อต้องการกลับมาใช้ที่อุดหูอีกครั้ง ควรเลือกที่อุดหูที่ทำจากวัสดุที่ปลอดภัยสำหรับผู้ที่มีผิวบอบบาง เช่น ซิลิโคนเกรดทางการแพทย์ หรือโฟมชนิดพิเศษที่ปราศจากสารก่อภูมิแพ้ วัสดุที่มีคุณภาพดีจะช่วยลดโอกาสการเกิดอาการแพ้หรือระคายเคือง และยังทำให้รู้สึกสบายมากขึ้นเมื่อต้องใส่ที่อุดหูเป็นเวลานาน ควรอ่านข้อมูลผลิตภัณฑ์อย่างละเอียดก่อนเลือกซื้อ
5. พักการใช้งานที่อุดหูสักระยะ
การให้ช่องหูได้พักจากการใส่ที่อุดหูเป็นเวลาหนึ่งช่วง ช่วยให้ผิวหนังในช่องหูมีโอกาสฟื้นตัวอย่างเต็มที่ ควรเว้นระยะเวลาการใช้งานจนกว่าอาการคัน ระคายเคือง หรือเจ็บหูจะหายสนิท เมื่อหูแข็งแรงดีแล้วจึงค่อยกลับมาใช้งานที่อุดหูอีกครั้ง เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดปัญหาซ้ำซ้อนที่อาจรบกวนการใช้งานในอนาคต
วิธีป้องกันไม่ให้เกิดการแพ้หรือระคายเคืองจากที่อุดหู
- เลือกที่อุดหูที่ทำจากวัสดุคุณภาพดี การเลือกที่อุดหูที่ผลิตจากวัสดุที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน จะช่วยลดโอกาสในการเกิดการแพ้หรือระคายเคืองได้มาก
- ทำความสะอาดที่อุดหูเป็นประจำ ที่อุดหูที่สามารถนำกลับมาใช้ซ้ำได้ควรทำความสะอาดทุกครั้งหลังใช้งาน เพื่อป้องกันการสะสมของสิ่งสกปรกและเชื้อโรค
- เก็บที่อุดหูในภาชนะที่สะอาดและแห้ง การเก็บที่อุดหูในกล่องที่สะอาด ปราศจากความชื้น จะช่วยป้องกันเชื้อโรคและยืดอายุการใช้งาน
- สวมใส่ที่อุดหูอย่างเบามือ การใส่และถอดที่อุดหูอย่างนุ่มนวลจะช่วยลดโอกาสการบาดเจ็บหรือเสียดสีที่ทำให้เกิดการระคายเคือง
การใช้งานที่อุดหูมีประโยชน์มากในการลดเสียงรบกวน แต่ควรเลือกวัสดุที่เหมาะสม ใส่อย่างถูกวิธี และรักษาความสะอาดอยู่เสมอ หากพบว่ามีอาการระคายเคือง ควรหยุดใช้ทันที และดูแลหูให้สะอาดและแห้ง เพื่อให้การใช้งานที่อุดหูเป็นเรื่องปลอดภัยและสบายมากที่สุด และช่วยให้หูแข็งแรงตลอดการใช้งานต่อไปได้อย่างดี